Trends en ontwikkelingen
Gezondheid en leefstijl
In onze Maatschappelijke Agenda gaan we uit van positieve gezondheid. Dit is een bredere kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Met die bredere benadering wordt bijgedragen aan het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. En om zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Deze manier van denken is gericht op gezondheid in plaats van op het voorkomen van ziekte en zorg. Om positieve gezondheid te stimuleren streven we binnen ons GALA-plan bv. naar meer plekken in de openbare ruimte die uitnodigen tot ontmoeten en om te bewegen en stimuleren we beweegactiviteiten voor zoveel mogelijk inwoners. Dit gebeurt natuurlijk ook bij vele sportverenigingen, maar we zien juist als een belangrijk doel van ons GALA-plan om inwoners die niet individueel of bij een vereniging sporten méér in beweging te krijgen.
Het sportlandschap in beweging
Het sportdomein is onderhevig aan verandering. Aan de aanbodkant maakt de traditionele verenigingsvorm steeds meer plaats voor anders georganiseerde manieren van bewegen in de openbare ruimte en krijgen commerciële aanbieders meer voet aan de grond. Aan de vraagkant zijn vooral jongeren op andere manieren invulling gaan geven aan bewegen: meer als consument, flexibeler en minder gecommitteerd. Ouderen zijn juist meer gaan bewegen; aangepaste vormen van bewegen gericht op ouderen winnen daardoor aanzienlijk aan populariteit. Het Nationaal Sportakkoord heeft een impuls gegeven aan het agenderen van sport bij lokale overheden. Een impuls die zich vertaald heeft in het Lokale Sportakkoord Wierden 'Sport Versterkt'. In het verlengde van de Visie Sport en bewegen gemeente Wierden zijn in het Wierdens Sportakkoord (als onderdeel van ons GALA-plan) vier thema's verder uitgediept: Inclusiviteit en diversiteit, Vaardig in bewegen, Vitale sportaanbieders en Sociaal veilige sport.
Sport Versterkt!
- Er wordt geïnvesteerd in de relatie en de samenwerking tussen sport- en beweegaanbieders op het gebied van ouderen;
- Sport- en beweegaanbieders die willen inzetten op een meer inclusief en divers sport- of beweegaanbod kunnen daarvoor ondersteuning aanvragen;
- Er komt een plan van aanpak om sociale veiligheid en integriteit bij sport- en beweegaanbieders te stimuleren en ondersteunen;
- Sport- en beweegaanbieders raken bekend met lokale aanpak clubondersteuning in gemeente Wierden, weten hun weg goed te vinden en ervaren de kansen die hen dit biedt;
- Buurtsportcoaches, het onderwijs en kinderopvangorganisaties bekijken samen hoe de partijen elkaar kunnen versterken en aanvullen en waar verbindingen gelegd kunnen worden met buitenschools sport- en beweegaanbod;
- Voor de schoolgaande jeugd in Wierden wordt er een laagdrempelig sportstimuleringsprogramma in samenwerking met de sport- en beweegaanbieders opgestart.
Clubondersteuner
Overeenkomstig het Lokaal Sportakkoord II is er ten behoeve van het thema Vitale Sportaanbieders een clubondersteuner actief in de gemeente. De clubondersteuner is goed op de hoogte van vele mogelijkheden die er voor sportclubs zijn en verwijst eventueel door naar informatie of experts. De clubondersteuner organiseert ook regelmatig laagdrempelige inspiratiesessies en opleidingen. Onderzocht wordt of na afronding van de pilotfase (2023-2025) de clubondersteuner vanaf 1 januari 2026 meegenomen kan worden in de nieuwe Sportstructuur waarbij financiering plaats vindt vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties.
Uitvoeringsagenda Visie sport en bewegen
In 2025 is de Uitvoeringsagenda opgeleverd. Deze uitvoeringsagenda is het instrument dat de visie op sport en bewegen omzet in tastbare acties, waardoor de maatschappelijke impact van de visie op sport en bewegen nog groter wordt. Zo vertaalt de uitvoeringsagenda de visie op sport en bewegen naar concrete interventies, projecten en maatregelen.
Nieuwbouw Sporthal De Esrand
Op de Esrand wordt een sporthal met drie zaaldelen gerealiseerd. SSW/Sawe is de bouwheer en zij zullen in nauw overleg met de gemeente, onderwijs en binnensportverenigingen het gehele proces begeleiden. In 2025 wordt het bouwproject aanbesteed. De oplevering van Sporthal De Esrand wordt verwacht voor begin 2027.
Suïcidepreventie
Gemiddeld zijn er vijf zelfdodingen per dag in Nederland. Bovendien is dit doodsoorzaak nummer één onder jongeren. In 2024 is er een wetswijziging aangenomen door de Eerste en Tweede Kamer in de Wet publieke gezondheid. De wijziging houdt in dat er sprake is van een duurzame verankering en verspreiding van sector-overstijgend, integraal en effectief suïcidepreventiebeleid binnen de landelijke en lokale overheid. Het doel is versteviging van het suïcidepreventiebeleid. De verwachting is dat de wet medio 2025 van kracht wordt, dit kan nog uitgesteld worden naar 2026. De GGD Twente is op dit moment een aantal scenario's aan het uitwerken voor regionaal
beleid wat vervolgens lokaal toegepast kan worden. Vanuit de rijksoverheid zijn er financiële middelen beschikbaar gesteld, te weten een bedrag van €0,55-€0,65 per inwoner. Dit lijkt onvoldoende te zijn, maar de werkelijke kosten moeten nog worden bepaald.
Overgewicht
Landelijk heeft 50% van de inwoners overgewicht. De verwachting is dat in 2050 64% van de inwoners kampt met overgewicht. Oorzaken van overgewicht zijn in te delen in zeven categorieën, waaronder sociaal-economische problemen, leefstijl en psychische problematiek. Vaak betekent dit dat mensen veel aan hun hoofd hebben waardoor zij niet kunnen werken aan hun overgewicht. Daarom is het van belang deze oorzaken aan te pakken. Twentse Koers heeft twee programmalijnen ontwikkeld, te weten Kind naar Gezonder Gewicht (KnGG) en Volwassenen naar Gezonder Gewicht (VnGG). Op dit moment wordt onderzocht of deze programma's ook toegepast kunnen worden in de gemeente Wierden en wat dit mogelijk gaat kosten. In 2025 zijn er nog gelden vanuit GALA, vanaf 2026 zijn deze gelden niet meer beschikbaar.